Երաժշտություն և գրականություն
Բանաստեղծը միայն մարմին է տալիս իր մտքերին ու զգացմունքներին և իր ոգևորություններով կենդանության շունչ է շնչում նրան, որ նա ապրի մշտապես, բայց որ նա թռչի, դրա համար նրան թևեր են հարկավոր, իսկ թևեր առնել նա կարող է միայն էն կախարդական աշխարհքում, որ կոչվում է երաժշտություն: Հ. Թումանյան
ԹՈՂԱՐԿՈՒՄՆԵՐ
ԱՎԵԼԻՆԿարա-Մուրզան՝ հայ դասական երաժշտության ակունքներում01 Օգս, 2023Կոմպոզիտոր Քրիստափոր Կարա-Մուրզան՝ հայկական երաժշտարվեստի բազմաձայնության սկզբնավորող։ Նրա համերգային լայն գործունեությունը բազմաթիվ քաղաքներում և հետևողական կերպով ազգային երաժշտության զարգացմանն ուղղված քայլերը։ Նրա աներևակայելի նվիրումն իր առաքելությանը, որն իրականացնելու համար շատ թանկ վճարեց։
Զրույց երաժշտագետ, Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի Գյումրիի մասնաճյուղի տնօրեն Հասմիկ Հարությունյանի հետ։
ԱՎԵԼԻՆԼեգենդար Շառլ Ազնավուրը22 Մայ, 2023Ավելի քան 60 տարի աշխարհահռչակ հայը, միայն իրեն հատուկ հանճարեղ կատարումներով երգում է սիրո, հավատարմության, նվիրվածության, բոհեմի, խենթության ու խելառության, դավաճանության, ատելության, միայնության ու էլի շատ ու շատ մարդկային հույզերի ու զգացմունքների մասին:
ԱՎԵԼԻՆ«Նվիրումով կատարված աշխատանքն է պտուղներ տալիս»15 Մայ, 2023Դուդուկը Հայաստանում և սփյուռքում, և կատարողական արվեստը։ Հայկական ժողովրդական այս հնագույն նվագարանի տարբեր անվանումները․ ե՞րբ է ծագել «ծիրանափող» անվանումը։ Ինչպիսի՞ խնդիրներ ունեն սփյուռքում դուդուկի մանսագետ-մանկավարժները։ Հայկական նվագարանի քարոզչությունը Ֆրանսիայում այսօր։ Փարիզում գործող «Երևան» անսամբլը։
Այս և այլ հարցերի շուրջ զրուցում ենք դուդուկահար և մանկավարժ, ֆրանսաբնակ Ռուբեն Կնյազյանի հետ։
ԱՎԵԼԻՆ«Ժամանակակից երաժշտությունն ասում է ճշմարտությունը»․ Հայկ Մելիքյան10 Մայ, 2023Հայկ Մելիքյանի հետ զրուցել ենք նրա երաժշտական ուղու, ժամանակակից երաժշտության, Հայաստանի սահմաններից դուրս երաժշտական կրթությունը խթանելու, երիտասարդ երաժշիտներին աջակցելու և նրա միջազգային համագործակցությունների մասին։
ԱՎԵԼԻՆ«Հովել» նախագծի մեղեդային երանգները11 Ապր, 2023Ինչպիսի՞ ստեղծագործություններով է հանրությանը ներկայանում «Հովել» նախագիծը։ Ինչպե՞ս են զուգակցվում միջնադարյան հոգևոր տեքստերը և նորաստեղծ մեղեդիները։ Նվագարանների և երգիչների ինչպիսի՞ կազմ է ընդգրկված նախագծում։ Որտե՞ղ կարելի է լսել «Հովել»-ի ելույթներն ու ձայնագրությունները։ Ստեղծագործությունները և դրանց հիման վրա ստեղծվող անիմացիոն հոլովակները։
Այս և այլ հարցերի շուրջ զրուցում ենք «Հովել» նախագծի հիմնադիրներ կոմպոզիտոր, երաժշտագետ և դաշնակահար Էլեն Յոլչյանի ու կոմպոզիտոր և կիթառահար Էդգար Ենգիբարյանի հետ։
ԱՎԵԼԻՆԳորգն ու տարազը մեր մշակութային դիմագծերի մեկ ակոսն են16 Փտր, 2023Հայկական գորգերի առանձնահատկությունները: Ի՞նչ կիմանանք Հայաստանում այս բնագավառի մասին՝ պատմական կարճ շրջայց կատարելով մասնագետի օգնությամբ: Հայկական գորգերում և տարազում տարածված նախշերը: Ինչպե՞ս պետք է «կարդալ» դրանք: Արդյո՞ք կարելի է նոր շունչ հաղորդել տարազին և ինչպե՞ս պետք է պայքարել ոչ գրագետ դրսևորումների դեմ:
Այս և այլ կարևոր հարցերի շուրջ զրուցում ենք «Ժպիտ քեզ» ՀԿ նախագահ Անահիտ Սարգսյանի և դիզայներ, ոճաբան և ազգագրագետ Վահե Քոթանյանի հետ:
ԱՎԵԼԻՆՀայկական ռազմապարեր. հաղթանակի ոգին15 Փտր, 2023Հայ ժողովրդական պարերն ինչպիսի՞ տեսակներ ունեն. Դրանց առանձնահատկություններն ու ընդհանրությունները: Ինչո՞վ են առանձնանում ռազմապարերը: Հայաստանի ո՞ր տարածքներում են առավելապես տարածված եղել ռազմապարերը և ինչո՞վ է դա պայմանավորված: Ռազմապարերի դրսևորումները Արցախյան առաջին պատերազի ընթացքում: Ինչպե՞ս է արտահայտվում հայ մարդու ոգին ռազմապարերում:
Այս և այլ հարցերի շուրջ զրուցում ենք ազգագրագետ, պարագետ Նարինե Շամամյանի հետ:
ԱՎԵԼԻՆԿոմիտասը միավորում է ազգեր ու մշակույթներ12 Հնվ, 2023Հարցազրույց սիրիահայ օպերային երգչուհի Արաքս Չեքիջյանի հետ։
ԱՎԵԼԻՆԱմեն կերակուր իր պատմությունն ունի28 Դեկ, 2022Թագուհի Թովմասյանի այս ինքնատիպ գրքում ավելի քան 30 կերակուրների բաղադրատոմսեր կան, սակայն ամեն կերակուր նաև իր պատմությունն ունի։ Հեղինակը կերակուրների միջոցով պատմում է նաև իր գերդաստանի պատմությունը Թուրքիայում։ Ցեղասպանության ճիրաններից մազապուրծ ընտանիքը հարատևեց, մեծացավ ու այսօր ամբողջ աշխարհին ու առաջին հերթին թուրքին ճաշերի միջոցով պատմում է հայի տեսակի մասին, ու թե ինչպես մեկ դար առաջ ցանկացան ոչնչացնել այդ տեսակը։ Զրույց գրքի հեղինակ Թագուհի Թովմասյանի հետ։
ԱՎԵԼԻՆՄշակույթների խաչմերուկում։ Ինչպ՞ս Գյումրեցի աղջիկը նվաճեց համաշխարհային բեմերը։11 Նմբ, 2022Օպերային երգչուհի, սոպրանո Մարինե Գրիգորյանը պատմում է իր անցած ճանապարհի մասին․ Գյումրիից Երևան, այնուհետև Շվեյցարիա, Իտալիա։ Երգչուհին իր կյանքի օրինակով խոսում է կարևորագույն խնդիրներից մեկի մասին, թե ինչու այսօր շատ արվեստագետներ նախընտրում են արարել դրսում, ինչու մշակույթը կրողին ու տարածողին մեզ մոտ չեն գնահատում։
ԱՎԵԼԻՆԱզգային դիմագծի մեկ ակոսը. պարերգեր05 Հլս, 2022Հայ ժողովրդական պարերգերի ծագումը և դրանց ամենանախնական նշանակությունը: Ինչո՞ւ կան միևնույն պարերգերի բազմաթիվ տարբերակներ: Ինչո՞ւ են կրկնակները անխախտ պահպանվում: Պարերգերը մեր օրերում. այսօր ե՞ւս ստեղծվում են ժողովրդական նման երգեր: Ազգային երգի ու պարի դասավանդման անհրաժեշտությունը դպրոցներում: Ո՞ր փուլում է ուսուցիչների վերապատրաստումը:
Զրույց երաժշտագետ, բանահավաք, հանրակրթական դպրոցների համար «Ազգային երգ ու պար» առարկայի ծրագրի համահեղինակ և վերապատրաստող մասնագետ Մարգարիտ Սարգսյանի հետ:
ԱՎԵԼԻՆՆոր շունչ՝ Արցախի երգերին04 Հլս, 2022Ազգային ինքնության պահպանումը և ազգային երգը: Առանձին անդրադարձ Արցախի երգերին: Նոր սկավառակներ, որոնք ընդգրկում են V-XIII դարերի շարականագիրների ստեղծագործություններ և Արցախի տարբեր գավառներում գրառված ժողովրդական երգեր:
Զրուցում ենք Արցախի հանրապետության Մարտունու շրջանի Գիշի գյուղի բնակչուհի Լուսինե Դավությանի հետ:
